راهکارهای موفقیت در مهاجرت در سنین بالا + بررسی شرایط

در سال‌های اخیر مهاجرت دیگر تنها به جوانان و دانشجویان محدود نمی‌شود. افراد بالای ۴۵ یا حتی ۶۰ سال نیز به دلایل مختلفی مانند بهبود کیفیت زندگی، دسترسی به خدمات درمانی بهتر، پیوستن به خانواده، یا شروع سرمایه‌گذاری، تصمیم به مهاجرت می‌گیرند. آمارها نشان می‌دهد که بیش از ۱۵٪ مهاجران به کشورهای توسعه‌یافته در سال ۲۰۲۳ بالای ۵۰ سال سن داشته‌اند (منبع: UN Migration Report 2023). این روند نشان می‌دهد که موضوع مهاجرت در سنین بالا به یک پدیده‌ی مهم اجتماعی، اقتصادی تبدیل شده است.

دلایل مهاجرت در سنین بالا:

افراد مسن‌تر اغلب با انگیزه‌هایی متفاوت از جوانان مهاجرت می‌کنند. اگرچه جوانان به دنبال تحصیل و کار هستند، اما افراد با سن بالا بیشتر به دلایل زیر اقدام می‌کنند:

• پیوستن به خانواده: براساس گزارش OECD، حدود ۴۰٪ از مهاجرت‌های افراد بالای ۵۵ سال به دلیل الحاق خانواده است.
• خدمات درمانی: بسیاری از بازنشستگان از کشورهایی مانند آمریکا، کانادا یا اروپا به کشورهایی با هزینه درمانی پایین‌تر مانند پرتغال، مکزیک یا تایلند مهاجرت می‌کنند.
• سرمایه‌گذاری و بازنشستگی: ویزاهای مخصوص بازنشستگان در کشورهایی مانند اسپانیا و یونان طراحی شده تا افراد بالای ۶۰ سال بتوانند با اثبات درآمد ثابت زندگی جدیدی شروع کنند.

پیوند خانواده در کانادا
شهروندان و مقیمان دائم کانادا می‌توانند برخی از اعضای خانواده خود را برای دریافت اقامت دائم اسپانسر کنند. این موضوع منافع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زیادی برای جوامع کانادا دارد. تنها در سال ۲۰۲۲، بیش از ۹۷,۳۳۸ نفر از طریق برنامه اسپانسری خانوادگی پذیرفته شدند.

اگر اعضای خانواده همراه افراد پذیرفته‌شده در مسیرهای دیگر مانند اقتصادی یا پناهندگی را هم حساب کنیم، حدود ۶۰٪ از کل مهاجران دائم کانادا از مسیرهای خانوادگی وارد این کشور شده‌اند. همچنین بستگان می‌توانند با ویزای موقت یا سوپر ویزای مخصوص والدین و پدربزرگ‌–مادربزرگ‌ها برای اقامت طولانی‌تر به کانادا سفر کنند. برخی شرایط را در مهاجرت برای افراد بالای 40 سال بررسی کنید.

چالش‌های مهاجرت برای افراد مسن

مهاجرت در سنین بالا با موانع خاصی همراه است که جوانان کمتر با آن مواجه می‌شوند.

۱. محدودیت‌های سنی در برخی برنامه‌ها

بسیاری از ویزاهای کاری یا تحصیلی دارای سقف سنی هستند. به‌عنوان مثال، ویزای کار استرالیا برای برخی مشاغل تا ۴۵ سال محدودیت دارد.

۲. مسائل مالی

افراد بالای ۵۰ سال معمولاً توانایی شروع یک شغل جدید را کمتر دارند، بنابراین دولت‌ها بیشتر بر توان مالی یا درآمد ثابت این افراد تمرکز می‌کنند. براساس داده‌های بانک جهانی، میانگین هزینه زندگی مهاجران بازنشسته در اروپا سالانه حدود ۲۵ هزار یورو است.

۳. مسائل سلامتی

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها پوشش بیمه و هزینه درمان است. در کانادا، سن بالا مانعی برای دریافت اقامت نیست، اما هزینه بیمه خصوصی برای افراد بالای ۶۵ سال می‌تواند تا ۲۰٪ بیشتر باشد.

معافیت‌های سنی در دسته‌بندی‌های دارای محدودیت سنی استرالیا

ویزای دائم مبتنی بر مهارت برای استرالیا معمولاً دارای محدودیت سنی ۴۴ سال است. به محض اینکه فرد به سن ۴۵ سالگی برسد، بسیاری از فرصت‌های دریافت ویزای دائم دیگر در دسترس نخواهد بود. در موارد نادری، اقامت دائم همچنان امکان‌پذیر است، به‌ویژه برای افرادی با درآمد بالا، اما این شانس‌ها پس از ۴۵ سالگی بسیار محدود می‌شوند.

معافیت‌های سنی برای ویزاهای 186 و 187 (جریان انتقال یا Transition Stream)

به طور کلی، برای برخی از ویزاهای استرالیا، محدودیت سنی کمتر از ۴۵ سال تعیین شده است. با این حال، در شرایط خاص، معافیت‌هایی وجود دارد که شامل گروه‌های زیر می‌شود:

1. نامزدی به عنوان استاد دانشگاه یا متخصص علمی/فنی ارشد

• معرفی‌شده به‌عنوان استاد ارشد توسط یک دانشگاه استرالیایی.
• معرفی‌شده به‌عنوان دانشمند، پژوهشگر یا متخصص فنی در سطح مهارتی یک یا دو (ANZSCO) توسط یک سازمان علمی دولتی استرالیا.

2. جریان انتقال اقامت موقت (Temporary Residence Transition – TRT)

• درخواست از طریق جریان TRT و داشتن سابقه سه سال کار برای کارفرمای معرفی‌کننده تحت ویزای TSS یا زیرکلاس 457.
• داشتن درآمد سالانه معادل یا بالاتر از Fair Work High Income Threshold (حد آستانه درآمد بالا) یعنی ۱۷۵,۰۰۰ دلار در هر سال طی این دوره سه‌ساله.

3. پزشکان

• ارائه درخواست از طریق جریان TRT (زیرکلاس 186) و برآورده کردن معیارهای مشخص، از جمله شرایط کار در مناطق خاص (Regional work requirements).

4. دارندگان ویزای دسته ویژه یا ویزای خانوادگی شهروندان نیوزیلند

• دارندگان ویزای Special Category (زیرکلاس 444) یا New Zealand Citizen Family Relationship (Temporary) (زیرکلاس 461) که دست‌کم دو سال از سه سال گذشته برای کارفرمای معرفی‌کننده کار کرده‌اند.

5. جریان توافق‌های کاری (Labour Agreement Stream)

• ارائه درخواست از طریق جریان توافق کاری (زیرکلاس 482 و زیرکلاس 494) در شرایطی که توافق مربوطه اجازه اشتغال فرد بالای ۴۵ سال را بدهد.

فرصت‌های ویژه برای سالمندان مهاجر

در مقابل این چالش‌ها، فرصت‌های متعددی هم وجود دارد:

• برنامه‌های ویزای بازنشستگی: کشورهایی مانند پرتغال، اسپانیا، یونان و تایلند، برنامه‌های خاصی برای مهاجران بازنشسته دارند. برای مثال، پرتغال از طریق برنامه D7 به افراد بالای ۵۵ سال اجازه اقامت می‌دهد، به شرط داشتن درآمد ماهانه حدود ۸۲۰ یورو.
• امتیازات مالیاتی: ایتالیا و یونان به بازنشستگان مهاجر تخفیف‌های مالیاتی ویژه ارائه می‌دهند.
• جوامع بین‌المللی فعال: طبق آمار InterNations، بیش از ۲۵٪ از اعضای انجمن‌های مهاجران در اسپانیا بالای ۵۵ سال سن دارند.

مهاجرت خانوادگی و نقش نسل‌ها

یکی از دلایل اصلی مهاجرت در سن 50 سالگی ، ملحق شدن به فرزندان یا نوه‌هاست. طبق آمار رسمی اداره مهاجرت کانادا (IRCC)، در سال ۲۰۲۲ بیش از ۱۱۰ هزار والدین و پدربزرگ‌ها–مادربزرگ‌ها از طریق برنامه‌های اسپانسرشیپ خانوادگی به کانادا مهاجرت کردند. این روند نشان می‌دهد که سیاست‌های مهاجرتی به طور ویژه نیاز افراد مسن را نیز پوشش می‌دهند.

نمونه‌های واقعی

• آلمان: در سال ۲۰۲1، بیش از ۲۷ هزار نفر بالای ۶۰ سال به عنوان مهاجر جدید ثبت شدند، بیشتر برای پیوستن به خانواده یا دریافت خدمات درمانی.
• پرتغال: یکی از محبوب‌ترین مقاصد بازنشستگان اروپایی است. بیش از ۳۰٪ ویزاهای اقامت پرتغال در سال ۲۰۲۳ توسط افراد بالای ۵۵ سال دریافت شد.
• کانادا: هیچ محدودیت سنی برای اقامت دائم ندارد، اما در سیستم امتیازبندی (Express Entry)، افراد بالای ۴۵ سال امتیاز کمی از سن دریافت می‌کنند، بنابراین بیشتر از طریق سرمایه‌گذاری یا اسپانسرشیپ اقدام می‌کنند.

اثرات مثبت مهاجرت سالمندان بر جوامع میزبان

مهاجران سالمند تنها مصرف‌کننده نیستند، بلکه اثرات مثبتی هم بر اقتصاد و جامعه دارند:

1. سرمایه‌گذاری: بسیاری از آنان دارایی و پس‌اندازهای کلان به کشور مقصد منتقل می‌کنند.
2. فرهنگ و تجربه: آن‌ها به عنوان پل فرهنگی عمل می‌کنند و جامعه مهاجران را متنوع‌تر می‌سازند.
3. مشارکت اجتماعی: در کشورهای اروپایی، بیش از ۱۸٪ مهاجران بازنشسته در فعالیت‌های داوطلبانه و خیریه شرکت می‌کنند (Eurostat 2022).

اسپانسرشیپ والدین و پدربزرگ، مادربزرگ در کانادا

برنامه اسپانسرشیپ والدین و پدربزرگ یکی از مسیرهای محبوب برای پیوستن خانواده‌ها در کانادا است. در سال ۲۰۲۲، اداره مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا (IRCC) متقاضیان را از میان فرم‌های ابراز علاقه‌ای که در سال ۲۰۲۰ ثبت شده بود، به‌صورت تصادفی انتخاب کرد. در نتیجه، ۲۳,۱۰۰ متقاضی برای ارسال پرونده نهایی دعوت شدند، با این هدف که ۱۵,۰۰۰ پرونده کامل جدید دریافت شود.

افزایش پذیرش در سال ۲۰۲۲

بر اساس آمار، در سال ۲۰۲۲ تعداد ۲۷,۲۶۲ والدین و پدربزرگ-مادربزرگ به‌عنوان مقیم دائم وارد کانادا شدند. این رقم نشان‌دهنده‌ی رشد چشمگیر نسبت به سال ۲۰۲۱ است. اما طبق بررسی امکان تغییر در برنامه‌های مهاجرتی کانادا برای سال 2025 وجود دارد.باتوجه به این افزایش، موجودی پرونده‌ها و زمان پردازش همچنان رو به رشد است، چرا که تعداد درخواست‌های جدید در سال‌های اخیر از ظرفیت نهایی‌سازی پرونده‌ها فراتر رفته است.

جمع‌بندی

مهاجرت در سنین بالا، اگرچه با چالش‌هایی مثل مسائل مالی، سلامتی و محدودیت‌های قانونی همراه است، اما فرصت‌های قابل توجهی نیز فراهم می‌کند. آمارهای جهانی نشان می‌دهند که سال‌به‌سال بر تعداد مهاجران بالای ۵۰ سال افزوده می‌شود و کشورها نیز با طراحی برنامه‌های ویژه برای بازنشستگان و والدین، این روند را تسهیل می‌کنند.

نتیجه‌گیری

اگرچه سن می‌تواند موانعی در مسیر مهاجرت ایجاد کند، اما قطعاً مانعی قطعی نیست. بسیاری از کشورها فرصت‌های گسترده‌ای برای افراد مسن فراهم کرده‌اند. برای کسانی که قصد دارند در کنار خانواده خود زندگی کنند، از خدمات درمانی با کیفیت بهره‌مند شوند یا دوران بازنشستگی آرامی در کشوری دیگر داشته باشند، گزینه‌های متعددی وجود دارد. آینده‌ی مهاجرت نشان می‌دهد که مهاجرت در سنین بالا نه تنها یک امکان، بلکه یک روند در حال رشد است.