سر سنجاق های ۳ هزار ساله لرستان و انواع آن

منطقه لرستان در دوران مفرغ و متعاقب آن در عصر آهن تحولات شگرفی داشته است .ابزار و آثار مکشوفه از گورستانهای منطقه نشانگر خلاقیت و ابتکار سازند گان اشیا است .

مجله اینترنتی باستان شناس : تاریخ گذاری آنها عصر برنز و دوران سه گانه آهن را در بر می گیرد . از نظر جنس ترکیباتی از قلع ،سرب ،ارسنیک ،مس و آهن را کم و بیش دارد. نقوش بر روی این اشیاء تحت تاثیر اقوام گوناگونی که در این منطقه در رفت وآمد بودند ،قرار گرفته است. شیوه ساخت ریخته گری و چکش کاری بوده است ،که بر روی آن گوژکاری و قلمزنی انجام گرفته است .

از نظر نوع فرم یا شکل به ۴ گروه متمایز تقسیم می گردد :۱ -میله ای ۲- هلالی ۳-مربعی (مستطیلی )۴-صفحه ای (دایره ای ).
از نظر نقش به ۴ گروه متمایز تقسیم می گردد : ۱- هندسی ۲- نباتی (گیاهی)۳-حیوانی یا جانوری ۴-انسانی -اسطوره ای .
در معبد سرخ دم و سنگ تراشان آثار کشف شده مشخص می نماید که کاربرد این اشیاء مذهبی ونذری بوده است و احتمالا به عنوان چشم زخم و یا دخیل برای رفع بلا در امور دامپروری ،کشاو رزی استفاده میشده است .
در بررسی که بر روی نقوش این اشیاء از دید موضوعی انجام یافته است .

بین دو منطقه بین النهرین و لرستان از منظر بین المتنیت ژنت و با رویکرد کهن الگوی یونگ . که برروی اشیاء لرستانی و مهر های استوانه ای بین النهرینی انجام یافته است .

نتیجه به دست آمده، اینکه تکامل یافتگی اشکال را به مرور از جوامع ابتدایی شاهدیم که بر اثر ارتباط با بین النهرین این فرایند شکل گرفته است .از نظر سه موضوع ۱- نقش زنان ،منظور ایزد بانوان ۲-نقش ایزدان شاخدار ،منظور مردانه بودن ایزدان ۳- نقش جانوران ،
که شباهت صوری و محتوایی مشاهده شده است ،معنا و مفهوم باروری و قدرت و حیات را در بر دارند. اختلاف تصاویر در نحوه نمایش آنان که با توجه به کهن الگو ها ناشی از باورهای مذهبی و آداب و رسوم آنان است.

نکات مشترک که در میان اقوام کشاورز و دامپرور قدیم بوده است .نقش گیل گمش و ایزد بانوان به عنوان برکت و باروری رمه و گله بر روی اشباء به نمایش در آمده است . نقش جانوران که نقش جانشینی ندارند بلکه هم نشینی آنان را نشان می دهد .